اصولا در باغداری مرکبات هر ساله قبل از فصل بهار و به منظور کنترل آفات گیاهی از جمله انواع شپشک های نباتی، کنه قرمز و همچنین بیماری فوماژین (دوده)، روغن ولک با غلظتی مشخص به همراه کنه کش های رایج بر روی تاج درخت سمپاشی می شود. نکته بسیار مهمی که در سمپاشی دوره خواب (پیش بهاره) باید به آن توجه شود بازه زمانی دقیق عملیات فوق می باشد. سمپاشی باید بعد از سپری شدن خطر سرمای شدید زمستان و قبل از ظهور رشد جدید (متورم شدن جوانه) صورت گیرد.
شما در سایت تخصصی گردوی بوانات هستید در ادامه این موضوع با ما همراه باشید...
اگر روغن پاشی زمستانه بعد از شروع رشد جدید و در غلظت های بالا انجام شود با توجه به اینکه روغن ولک از مشتقات نفتی می باشد منجر به حاشیه سوزی سرآغازه های برگ و در ادامه سرآغازه های در حال ظهور گل می شود که بالطبع منجر به عدم رشد کامل سرآغازه های برگ در حال نمو می شود، به تعبیری دیگر نسبت برگ های جدید بدون در نظر گرفتن گل آذین های برگدار در درخت کاهش می یابد. از این رو توصیه اکید می شود در هفته های پیش رو با در نظر گرفتن شرایط رشدی درخت و همچنین شرایط آب و هوایی و قبل از رشد محسوس جوانه های های رویشی اقدام به روغن پاشی پیش بهاره به همراه کنه کش های رایج نمایید (با در نظر گرفتن فاصله زمانی حداقل دو هفته ای بین سمپاشی با قارچ کش های مسی و روغن پاشی پیش بهاره).
لازم به ذکر است در سمپاشی های پیش بهاره به هیچ وجه از حشره کش های فسفره بویژه کلرپیریفوس در ترکیب سموم استفاده نشود (به علت جلوگیری از عارضه برآمدگی های طولی گوه ای شکل در پوست میوه).
- مطلب صرفا یک مطلب عمومی است اگر به صورت تخصصی و حرفه ای قصد باغداری درخت گردو را دارید و این که قصد تاسیس باغ گردو را دارید کتاب چاپی سیر تا پیاز درخت گردو برای شماست.
- سیر تا پیاز درخت گردو برای باغداری درخت گردو لازم است، هر فردی که در حوزه درخت گردو فعالیت می کند و یا قصد احداث باغ گردو را دارد باید بداند که دنیای باغداری این درخت چه میگذرد و با شیوه های باغداری و نکات اختصاصی این درخت آشنا شود.
در صورتی که شما قصد احداث باغ گردو را دارید کتاب سیر تا پیاز درخت گردو شما را برای یک شروع قوی آماده می کند و دیدگاه شما را نسبت به این درخت تغییر خواهد داد.
برای مطالعه جزییات کتاب روی تصویر زیر کلیک کنید
چند نکته راجع به سمپاشی مرکبات
- وقتی دمایی هوا به بالای ۳۵ درجه سانتی گراد برسد لازم است از مصرف روغن ولک در سمپاشی خودداری کرد چرا که موجب سوختگی گیاه می شود
- بهتر است قبل از سمپاشی درختان را ابیاری کرد
- قسمتهای داخلی درخت که کانون آلودگی به آفات است باید در سمپاشی بصورت خاص مد نظر قرار گیرد
- تا وقتی غنچه های مرکبات باز نشدند می توان روغن پاشی زمستانه را انجام داد
- روغن جمعیت انتقالی آفات از جمله شپشکها ، شته ها و کنه ها را به سال بعد کاهش می دهد
- استفاده از سموم زینب و مانکوزب به عنوان کنه کش با توجه به خاصیت قارچ کشی آنها ، این حسن را دارد که برخی از بیماریهای قارچی باغ را کنترل می کند
مقدمه
مصرف موثر و خردمندانه کود شامل تصمیم گیری های درست در مورد انتخاب عناصر غذایی،تعیین میزان هر یک از عناصر غذایی مورد نیاز ،نوع کود ،روش کوددهی و نهایتا زمان مصرف کود است .
عملیات کود دهی شامل بسیاری از جزئیات پیچیده در مورد خاکها ،کود ها ،ارقام ،پایه ها ،سن درخت و نیز مدیریت باغداری است .به دلیل تفاوت زیاد این عوامل در نقاط مختلف ،مشکل است به یک جمع بندی کلی در مورد استفاده از کود دست یافت .کارایی مصرف کود در باغ های مرکبات با یک برنامه کوددهی مناسب در جهت تولید بالا با کیفیت مطلوب نیازمند اطلاعات سود مندی است که در توصیه یک برنامه کودهی سالانه ارزشمند است
اطلاعاتی نظیر سن درخت ،میزان عملکرد ،سابقه کودهی ،مدریت باغداری ،سیستم آبیاری ،ویژه گیهای خاک ،رقم ،پایه و اطلاعات تشخیصی می تواند در برنامه های کوددهی هر باغ موثر باشد .باغ های مرکبات شمال ایران از کوهپایه های جنگلی با خاک رسی تا ساحلی با بافت شنی دیده می شود و از لحاظPHنیز خاک های تحت کشت مرکبات از PHاسیدی تا قلیایی (۸تا۳/۵=PH)دیده می شود .که برنامه ریزی کودی هر یک از باغ ها که دارای تیپ های مختلف خاک هستند باید متفاوت باشد.
عناصر غذایی ضروری:
برای رشد و نمو مرکبات حدود ۱۸ عنصر غذایی ضروری است که۳عنصر C(کربن )،H(هیدروژن)وo(اکسیژن )از طریق آب وهوا تامین می شود و ۱۵ عنصر دیگر از طریق کوددهی تکمیلی به خاک تامین می شود که باغداران همه ساله مقادیر زیادی از کود های حاوی ازت ،پتاسیم و فسفر را بدون توجه به به نیاز واقعی درختان به کار می برند و مصرف کود دامی را نیز کاملا از یاد برده اند.در تنیجه با غ های مرکبات دچار مشکلات متعددی شده است .که علام کمبود عناصر غذایی چون منیزیم ،روی وبردر عمده باغ های مرکبات مشهود است .باید توجه داشت که بسیاری از اختلالات باغ های مرکبات به تغذیه مرکبات ارتباط دارد .در باغ های مرکبات شمال ایران کمبود های عناصر غذایی زیادی را می توان مشاهده نمودکه در اثر برنامه کوددهی نامناسب ،مصرف بی رویه کودو عدم توجه به اصول برنامه ریزی مناسب کوددهی بوجود آمده است.کمبود کود منیزیم ،روی وبر در سال های اخیر از شدت بیشتری برخوردار است. که در اثر مصرف بی رویه کود های نیتروژنه ،فسفره،و پتاسیمی به وجود آمده است بنا بر این برای داشتن یک باغ سالم و پر محصول باید برنامه ی کوددهی باغ اصولی بوده و با آزمایش خاک و برگ می توان نیاز های واقعی کودی درختی مرکبات را بر آورد نمود. اما با توجه به نتایج پژوهش انجام شده در شمال ایران و تجربیات به دست آمده رعایت توصیه های کودی زیر به عنوان یک راهنما می تواتد جهت برنامه کودی یک باغ مفید ومناسب باشد.که با آزمایشات برگ وخاک هر باغ مقادیر ذکر شده باید تعدیل گردد.
**مقدار ۵۰۰گرم نیتروژن (ازت )برای هر درخت بالغ و وبارور مرکبات کافی بوده است وکوددهی بیش از این نه تنها باعث کاهش عملکرد می شود بلکه سبب زیان های بسیار زیادی بر کیفیت میوه و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک می گردد.لازم است کود ازته حداقل در سه نوبت مصرف شود یعنی ۲۵۰گرم در اسفند ،۱۵۹گرم در نیمه دوم فروردین،۱۰۰گرم در نیمه دوم اردیبهشت به هر درخت در سال داده شود ضمنا برای تکمیل تغذیه ازته گیاه میتوان در تیر ماه همراه سمپاشی مقدار نیم کیلو اوره در۱۰۰لیتر آب مصرف نمودو همچنین در اسفند ماه همراه سمپاشی زمستانه۱کیلو گرم اوره در ۱۰۰لیتر آب می توان استفاده نمود. در درختان جوان(۱تا۵)سال توصیه می شود از ۱۵اسفند هر ۱۵روز یک بار تا اول تیر ماه ۳۰گرم کود اوره برای هر درخت به صورت محلول در آب مصرف شود .و همراه سمپاشی درختان جوان برای کنترول پروانه مینوز می توان کود اوره را به غلظت نیم در صد به صورت محلول پاشی استفاده نمود .مصرف یک فرغون کود دامی برای هر درخت در اسفند ماه هر سال نیز کمک موثری در بهبود وضعیت تغذیه ای باغ محسوب می شود .سایر عناصر غذایی در اسفند ماه به شرح زیر استفاده می شود
جدول راهنمای مصرف کود های شیمیایی برای درختان بالغ مرکبات شمال ایران
اصول تغذیه مرکبات:
امروزه دیگر باغداری فقط بعنوان یک شغل نیست و بصورت یک حرفه و حتی یک هنر مطرح است که همانند یک هنرمند با استفاده ی بهینه از سرمایه و ابزار و نهاده ها بیشترین سود آوری را داشته باشد.
نحوه کاشت و عملیات نگهداری نهال مرکبات شامل مراحل خاصی بوده و نیاز به مهارت فراوان دارد . اما اکنون باغداران تقریباً در این زمینه چیزی کم ندارند و هر باغدار حاوی دنیائی از اطلاعات و تجارب در زمینه کاشت مرکبات است و به همین لحاظ به نظر می رسد که وقت آن فرا رسیده که توجه خاصی را به تغذیه بهینه معطوف داشت.درخت مرکبات نیز همانند سایر گیاهان به دو دسته از عناصر شامل ماکرو و میکرو نیاز دارد.
عناصرماکرو:
ازت
این عنصر بعنوان غذای اصلی که نقش عمده ی آن در رشد سبزینه ای درخت است که سبزی و شادابی را به درخت می دهد.کمبود این عنصر باعث می شود برگهای درخت به رنگ سبزمایل به زرد تبدیل شده که این زردی ابتدا در برگهای مسن ظاهر می شود .ریزش بی موقع برگ ،کم شدن محصول و کوچک شدن میوه و ریزش میوه قبل از رسیدگی کامل از دیگر علائم کمبود ازت می باشد .مناسبترین کود ازته برای مرکبات کود سولفات آمونیوم است که دارای۲۱ % ازت باشد. در خصوص تأمین ازت درخت مرکبات باید توصیه شود که نیمی از مصرف سالیانه درخت را قبل از زمان شکوفه دهی ( بهمن ماه ) که درخت بیشترین نیاز را داردو نیم دیگر را در دو مرحله یکی وقتی که میوه ها شروع به رشد نموده وبه اصطلاح نخودی شده اند و مرحله بعد زمان رشد کامل میوه به زمین داده می شود .
باید این نکته را در نظر داشت که کودهای ازته بدلیل حلال بودن در آب همواره با آب آبیاری و بارندگی شسته و از ذسترس گیاه خارج شده و معمولاً هرساله باید به خاک اضافه شود.
فسفر
این عنصرکه به شکل سوپر فسفات و فسفات آمونیوم در باغات مصرف می شود،تأثیر زیادی روی زودرسی میوه دارد. مصرف آن باعث خوشرنگی ،بالارفتن کیفیت میوه و عمل گرده‌افشانی را آسان می‌کند.کمبود آن باعث کلفتی پوست میوهو توخالی شدن آن می‌شود،بطوریکه وقتی میوه را برش می‌زنیم حفره بزرگی در وسط میوه می‌بینیم . مات شدن رنگ برگها و ریزش بی موقع برگ نیز از دیگر علائم کمبود فسفر می باشد . بهترین زمان مصرف فسفات قبل از شکوفه دهی، که در مناطق جنوب برابر با بهمن ماه می باشد.
پتاس
مصرف پتاس در مرکبات باعث افزایش رشد و نمو درخت ، درشت شدن میوه ، مقاومت به بیماریها، جلوگیری از ترکیدگی پوست و کمک به خشبی شدن شاخه‌های جوان می‌شود . شکل ترکیدگی میوه در چند سال اخیر یکی از مشکلات بزرگ باغات جنوب است که مصرف پتاس با مقاومتی که در پوست میوه ایجاد می‌کند که تا حد بسیار زیادی با این مشکل مبارزه می‌کند. با مصرف پتاس مقاومت گیاه را به سرما نیز افزایش می‌دهد . این نوع کود بهتر است که در اواخر زمستان قبل از شکوفه‌دهی به درخت بدهیم.
کودهای میکرو
از جمله عناصر کم مصرف مورد نیاز مرکبات عبارتند از کلسیم ، منیزیم ، آهن ، روی ، منگنز و مس . این عناصر هر چند که جزء عناصر کم مصرف می‌باشند اما همین مقدار که حتماً باید برای درخت تأمین شود، چون این عناصر بسیاری از عملیات حیاتی گیاه را تحت تأثیر قرار می‌دهد.مثلاً با کم شدن آهن، روی و منگنز برگهای درخت رو به زردی رفته و علاوه بر کاهش محصول مقدار بار دهی به تدریج سر شاخه‌ها لخت و درخت ضعیف می‌شود .
با مصرف کودهای میکرو تا حد زیادی میتوان پدیده‌ی سال اوری را کنترل کرده و مقاومت درخت را به سرما افزایش داد.
بهترین زمان مصرف این عناصر در زمستان و در محل ریشه‌های موئین گیاه است و بهترآن است که به همراه کود حیوانی و به صورت چالکود زیر قطره چکانها مصرف شود.
کود حیوانی
کود حیوانی علاوه بر تأمین قسمت یاز نیاز غذائی گیاه تأثیر بسیار مثبت در بهبود کیفیت خاک دارد.بیشترین تأثیر کود حیوانی این است که ساختمان فیزیکی خاک را بهبود بخشیده تا ریشه درخت بهتر بتواند تنفس کند و فضای بهتری را جهت رشد و گسترش ریشه در اختیار داشته باشد.
یک نکته اساسی در خصوص مصرف کود حیوانی این می باشد چون این کود‌ها برای پوسیده شدن از ازت خاک استفاده می‌کند،بنابراین باید در نظر داشت که از کودهای کاملاً پوسیده استفاده کرد و یا اگر کود کاملاً پوسیده نشده است مقداری کود ازته برای تسهیل در پوسیده شدن کود حیوانی مصرف شود.
زمان و نحوه مصرف کود ها
بیشترین نیاز درخت به مواد غذائی زمانی است که شکوفه‌ها می‌خواهند ظاهر شوند ،بنابراین همیشه باید این نکته را در نظر داشته باشیم زمانی که گیاه فعالیت خود را شروع می‌کند باید مواد غذائی به اندازه کافی در اختیار داشته باشد و مواد غذائی در محل قرار گرفته باشد که ریشه براحتی بتواند آن را جذب نموده و بمصرف درخت برساند.
بنابراین بهترین کار این است که دربهمن ماه کود های مورد نیاز درخت اعم از ماکرو و میکرو را با کود حیوانی مخلوط و در حد نهائی سایه انداز درخت در زیر قطره چکانها در اطراف درخت و درست در محلی که ریشه‌های موئین فعالیت می‌کنند (یعنی ۱۰ تا ۳۰ سانتی‌متری سطح خاک) بصورت چالکود دفن کرده و قطره چکانها را دقیقاً روی چالکود قرار داده تا کود به راحتی در آب حل شده و در اختیار ریشه قرار بگیرد.
چنانچه عناصر میکرو در اواخر زمستان به خاک داده نشود و گیاه نیاز به عناصر کم مصرف را داشته باشد، توصیه می‌شود که این عناصر را به روش محلول‌پاشی و همراه با سموم شیمیایی مصرف شود.
میزان کود
امروزه دیگر زمان آنکه یک نسخه عمومی برای سطح وسیعی از باغات پیچیده شود سر آمده است و تحت هیچ شرایطی صلاح نیست که حتی برای دو باغ همجوار نیز مقدار واحدی توصیه شود. انجام یک آزمایش خاک و برگ می‌تواند بطور صحیح مقدار مواد و عناصر موجود درخاک و برگ را مشخص نموده و با مقایسه این دو نیاز واقعی درخت را مشخص نمود.
سید محمد علوی
